Javna biblioteka “Alija Isaković” i Medžlis Islamske zajednice Gradačac organizovali su okrugli sto na temu “180 godina biblioteke Fadil-paše Šerifovića”. Bila je to prilika da se u povodu obilježavanja Dana grada Gradačca i „Mjeseca knjige“ istakne značaj čitanja i očuvanja knjižnog fonda.
O bibliotekama u Gradačcu govorili su Nusret Kujraković, glavni imam Medžlisa Islamske zajednice Gradačac, Ervada Sinanović, direktorica O.Š. „Musa Ćazim Ćatić“ Zelinja Donja i Sadik Mešić, voditelj Odjeljenja virtualne biblioteke „Alija Isaković“ Gradačac. U ime organizatora obratili su se Husein Kujraković, direktor biblioteke „Alija Isaković“ Gradačac i Mujo ef. Durmišević, koji je uputio riječi dobrodošlice u ime predsjednika Medžlisa IZ Gradačac Huseina Jukana.
Kako je istaknuto, biblioteka Fadil-paše Šerifovića u Gradačcu sagrađena je 1255. po Hidžri, odnosno 1839/40. godine u dvorištu Husein-kapetanove džamije. To je bila prva javna biblioteka u Gradačcu. Njen utemeljitelj i vakif bio je istaknuti državnik i pjesnik Fadil-paša Šerifović. Radila je od 1839/40-1893.godine.
Fadil-paša Šerifović uvakufio je i ostavio iza sebe 20-tak rukopisa i štampanih knjiga. Kasnije su u ovu biblioteku knjige donirali muderisi, istaknuti alimi i imami kako bi se učenici medresa mogli njima koristiti. Bibliotečki knjižni fond sačinjavali su rukopisi i štampane knjige na orijentalnim jezicima iz područja islamistike, orijentalne lingvistike i historije. Jedini poznati bibliotekar bio je hafiz Mustafa ef. Imamović.
O ovoj biblioteci je pisao Nusret Kujraković u tekstu pod nazivom “Biblioteka Fadil-paše Šerifovića u Gradačcu” objavljenom u časopisu Bosniaca, čiji je izdavač Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine.
Nakon prestanka rada biblioteke, dio knjiga je sačuvan i danas se nalazi u Medžlisu Islamske zajednice Gradačac i Orijentalnoj zbirci Zavičajnog muzeja u Gradačcu.
– Njena edukativna i kulturna uloga u životu stanovnika Gradačca i susjednih mjesta bila je značajna. Značajna je i njena sadašnja kulturno historijska vrijednost, kao dijela nacionalnog spomenika graditeljske cjeline Husein-kapetanove džamije. Planirana je obnova rada ove biblioteke u skorijoj budućnosti, istakao je Nusret Kujraković.
To je i jedan od zaključaka ovog okruglog stola.
– U narednom period ćemo rekonstruisati i obogatiti biblioteku Fadil-paše Šerifovića. Planiramo pokrenuti akciju prikupljanja knjiga za potrebe biblioteke „Alija Isaković“ i školskih biblioteka. Takđe, inicirat ćemo održavanje okruglog stola o školstvu u Gradačcu i prezentovati rad vjerskih i svjetovnih škola, rekao je Kujraković.
Važno je istaći da se 2021. godine navršava 130 godina otvaranja prve građanske škole u Gradačcu te 100 godina početka rada Trgovačke škole, i 70 godina gradačačke gimnazije. Prva svjetovna škola otvorena je 1891. i prvi učitelj je bio učitelj Srećko Britvec. Građanska trgovačkog smjera počela je sa radom 21.09.1921. prvi direktor bio je Bane Bosnić i Gimnazija 1951. godine.
Podatak o radu građanske škole trgovačkog smjera otkrio je prim. dr. Esad dr. Zukić i rad na tu temu objavljen je u časopisu “Arhivska praksa” broj 21 knjiga 2 iz 2018. godine, čiji je izdavač Arhiv Tuzlanskog kantona (Prim. dr. Esad ZUKIĆ, Hatidža FETAHAGIĆ,
Organizacija i rad Građanske škole trgovačkog smjera u Gradačcu od 1921. do 1943. godine).
Radio Gradačac
